Bakelit to jedno z najstarszych w pełni syntetycznych tworzyw sztucznych, wytwarzane już od początku XX wieku. Obecnie jest to popularny laminat papierowo-fenolowy, produkowany ze specjalnego papieru elektroizolacyjnego nasyconego żywicami fenolowymi. W skład żywic wchodzą fenole i formaldehyd, które ulegają polimeryzacji (kondensacji) w obecności katalizatora alkalicznego, w temperaturach od 80 do 150°C i przechodzą w strukturę bakelitu, wyróżniającą się wyjątkowo korzystnymi własnościami. Tworzywo to charakteryzuje się stabilnością właściwości mechanicznych w szerokim zakresie temperatur. Może pracować w temperaturze do 120°C. Wyrobem najczęściej wytwarzanym z bakelitu jest płyta, z tworzywa tego powstają również rurki.
Płyta bakelitowa - rodzaje
Wyróżnia się kilka rodzajów bakelitu w płytach i rurkach, różniących się swoimi właściwościami:
- bakelit PCF-e – płyty tego rodzaju wykorzystuje się w elektryce wysokonapięciowej. Mają wytrzymałość dielektryczną w środowisku olejowym oraz w powietrzu o normalnej wilgotności,
- bakelit PCF-1 – również ma zastosowanie elektryczne wysokonapięciowe, wyróżnia się lepszymi własnościami dielektrycznymi, niż płyty PCF-2, może pracować w oleju i powietrzu o normalnej wilgotności,
- bakelit PCF-2 – o zastosowaniu elektrycznym niskonapięciowym oraz konstrukcyjnym, o dobrych właściwościach mechanicznych,
- bakelit PCF-3 – płyty stosowane w elektryce i elektronice, wyróżniające się stabilnością własności dielektrycznych przy wysokiej wilgotności oraz charakteryzujące się dobrą wykrywalnością.
Właściwości płyty bakelitowej
Bakelit w płycie nadaje się do wykrawania zarówno na zimno, jak i na gorąco. Jednocześnie bakelit może pracować w środowisku olejowym i w powietrzu o normalnej wilgotności. Bardzo dobrze pracuje w oleju transformatorowym. W kontakcie z ogniem bakelit nie topi się, ale zwęgla i utrzymuje swój kształt. Jest tworzywem dobrze obrabialnym mechanicznie. Jedną z jego ważniejszych zalet są bardzo dobre właściwości dielektryczne. Płyta bakelit ma charakterystyczny ciemnobrązowy kolor.
Najważniejsze właściwości fizyczne, mechaniczne i elektryczne płyt bakelitowych PFCP201 zestawiono poniżej:
| Parametr | Płyta bakelitowa PFCP201 |
|---|---|
| Gęstość [g/cm3] | 1,3-1,4 |
| Wskaźnik temperaturowy Ti [°C] | 120 |
| Chłonność wody (dla grubości 3 mm) [mg] | 550 |
|
Naprężenie niszczące przy zginaniu w temp. 20°C [MPa] |
135 |
| Naprężenia zrywające [MPa] | 120 |
| Naprężenia niszczące prostopadle do warstw [MPa] | 300 |
| Wytrzymałość na ścinanie równolegle do warstw [MPa] | 10 |
| Siła rozrywająca płytę PN-57/C89057 [daN] | 190 |
| Naprężenia niszczące przy ściskaniu równolegle do warstw PN-83/C-89031 [MPa] | 100 |
| Porównawczy wskaźnik odporności na prądy pełzające (CTI) [-] | 100 |
| 1-min. próba napięciowa w oleju 90°C PN-86/E04404 - prostopadle do warstw (3 mm) [kV] | 10 |
| 1-min. próba napięciowa w oleju 90°C PN-86/E04404 - równolegle do warstw (3 mm) [kV] | 10 |
Bakelit w płytach - zastosowanie
Tworzywo bakelitowe używane jest w przemyśle elektromechanicznym, jako materiał elektroizolacyjny. Jest to również dobry materiał konstrukcyjny, wykorzystywany m.in. jako płyta bazowa w statycznych konstrukcjach, stanowiących element rozdzielni elektroenergetycznych. Bakelit wykorzystuje się w urządzeniach zarówno niskich, jak i wysokich napięć. Dzięki stałości parametrów w środowisku olejowym, stosuje się go także w transformatorach. Stabilność własności dielektrycznych sprawia, że tworzywo bakelitowe może być również wykorzystywane w branży elektronicznej, m.in. do produkcji obudów urządzeń elektrycznych. Często zamyka się również w nim mechanizmy pilotów telewizyjnych oraz telefonów stacjonarnych.
Bakelit wyróżnia się również wyjątkową łatwością formowania – z tego też względu, dawniej wykorzystywano go do produkcji różnorodnych przedmiotów codziennego użytku, takie jak m.in. radia, suszarki, telefony, rękojeści noży, ustniki saksofonów, guziki a nawet powstała z niego biżuteria.
Bakelit - płyty i rurki w naszej ofercie
W ofercie Voltrog znajdziesz takie wyroby z bakelitu w formie takiej jak:
- płyty,
- rurki.
Poniżej prezentujemy galerię zdjęć płyt i rurek bakelitowych, dostępnych w naszej ofercie:
